Rehabilitacja oddechowa
Rehabilitacja oddechowa to istotny element opieki zdrowotnej, który pomaga pacjentom poprawić funkcjonowanie ich układu oddechowego, a tym samym jakość życia. Ten typ rehabilitacji jest szczególnie ważny dla osób z chorobami obturacyjnymi dróg oddechowych, takimi jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma czy inne schorzenia prowadzące do trudności w oddychaniu.
Rehabilitacja oddechowa to wieloaspektowy program terapeutyczny, którego celem jest poprawa funkcji oddechowych i ogólnej wydolności fizycznej pacjenta. Jest ona prowadzona przez wykwalifikowanych specjalistów, takich jak fizjoterapeuci lub terapeuci oddechowi, którzy dostosowują program do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Kto może skorzystać z rehabilitacji oddechowej?
Rehabilitacja oddechowa jest skierowana głównie do osób z następującymi schorzeniami lub stanami:
- Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP): Osoby cierpiące na POChP często doświadczają duszności i ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu. Rehabilitacja oddechowa pomaga im w poprawie wydolności oddechowej i zwiększeniu aktywności fizycznej.
- Astma: Pacjenci z astmą mogą skorzystać z rehabilitacji oddechowej, aby nauczyć się kontrolować swoje objawy, zrozumieć, jak unikać czynników wyzwalających ataki astmy oraz poprawić kondycję oddechową.
- Osoby po operacjach płucnych: Rehabilitacja oddechowa jest często zalecana pacjentom, którzy przeszli operacje płucne, aby przyspieszyć proces rekonwalescencji i przywrócić sprawność oddechową.
- Choroby układu sercowo-naczyniowego: Niektóre choroby serca mogą wpływać na funkcję oddechową. Rehabilitacja oddechowa może pomóc pacjentom zwiększyć tolerancję wysiłku i poprawić ogólną kondycję fizyczną.
- Inne choroby lub stany prowadzące do duszności i ograniczeń w funkcjonowaniu: Osoby z innymi schorzeniami, takimi jak zakażenia dróg oddechowych czy zaburzenia oddychania sennego, mogą również korzystać z rehabilitacji oddechowej.
ĆWICZENIA ODDECHOWE
Ćwiczenia w rehabilitacji oddechowej odgrywają kluczową rolę w poprawie funkcji oddechowych oraz ogólnej wydolności oddechowej pacjenta. Oto kilka przykładów ćwiczeń, które często są wykonywane w ramach programu rehabilitacji oddechowej:
Ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie oddechowe:
- Ćwiczenia brzuszne: Pacjent leży na plecach z nogami ugiętymi w kolanach. Głęboko wdycha przez nos, unosząc brzuch. Następnie wydycha powoli przez usta, opuszczając brzuch. To ćwiczenie pomaga w kontroli oddychania brzusznego.
- Ćwiczenia mostka: Pacjent siedzi wyprostowany na krześle i unosi ramiona nad głowę, następnie opuszcza je na boki. Pomaga to w rozciąganiu mięśni klatki piersiowej.
Ćwiczenia kontrolujące oddychanie:
- Ćwiczenie liczenia oddechów: Pacjent siedzi w spokojnym miejscu i skupia się na głębokim, spokojnym oddychaniu. Może próbować zwiększać czas wydechu w miarę postępów.
Ćwiczenia aerobowe:
- Ćwiczenia na rowerze stacjonarnym: Ćwiczenia na rowerze pomagają w zwiększeniu wydolności oddechowej i ogólnej kondycji fizycznej.
- Chodzenie: Spacery na świeżym powietrzu lub na bieżni mogą być skuteczną formą ćwiczeń aerobowych w rehabilitacji oddechowej.
Ćwiczenia kontroli kaszlu: Dla pacjentów z problemami z kaszlem, ćwiczenia pomagają w efektywnym i kontrolowanym kaszlu, co jest istotne w procesie usuwania śluzu z dróg oddechowych.
Ćwiczenia posturalne: Niektóre ćwiczenia skupiają się na poprawie postawy ciała, co może pomóc w lepszym wykorzystaniu mięśni oddechowych i zmniejszeniu napięcia w okolicach klatki piersiowej.
Ćwiczenia relaksacyjne: Ćwiczenia te pomagają w redukcji stresu i napięcia, co może wpłynąć na poprawę funkcji oddechowych. Techniki oddechowe takie jak głębokie oddychanie brzuszne i medytacja mogą być użyteczne.
Ćwiczenia spirometryczne: Pacjenci uczą się korzystać z urządzenia do spirometrii, które pomaga w monitorowaniu pojemności płuc i przepływu powietrza.
Ćwiczenia kontrolujące zaostrzenia: Pacjenci uczą się rozpoznawać objawy zaostrzeń swojego schorzenia i stosować odpowiednie techniki oddechowe oraz leki w razie potrzeby.
Warto podkreślić, że program rehabilitacji oddechowej powinien być spersonalizowany, dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta oraz nadzorowany przez wykwalifikowanego specjalistę, takiego jak terapeuta oddechowy czy fizjoterapeuta. Regularne wykonywanie ćwiczeń w ramach rehabilitacji oddechowej może pomóc pacjentom w poprawie funkcji oddechowych, zwiększeniu wydolności fizycznej oraz poprawie jakości życia.
Cykl filmów instruktażowych dotyczących rehabilitacji oddechowej:
Rehabilitacja oddechowa IPF | Ćwiczenia oddechowe IPF – cykl filmów instruktażowych (plucapolski.pl)
Działalność naukowa
W Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc funkcjonuje Samodzielna Pracownia Rehabilitacji, która aktywnie bierze udział w prowadzonych badaniach naukowych, zwłaszcza dotyczących:
- znaczenia parametrów czynności płuc, prostych testów wysiłkowych i chorób współistniejących w ocenie ryzyka powikłań okołooperacyjnych;
- charakterystyki chorych na idiopatyczne włóknienie płuc (IPF) i inne włóknienia płuc diagnozowanych i leczonych w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc
- ocenie przebiegu choroby, w tym efektów leczenia w sarkoidozie wielonarządowej, ze szczególnym uwzględnieniem zajęcia serca.
- poprawie skuteczności diagnostycznej oraz ocena czynników predykcyjnych i rokowniczych u chorych na zapalenie płuc z nadwrażliwości.
- analizie wpływu alergii i przyjmowania leków p/histaminowych na przebieg limfangioleiomiomatozy.
- udziale żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej i zakrzepicy tętnic płucnych w patogenezie niewydolności oddechowej u chorych po przebytym COVID-19.
Rehabilitacja oddechowa zyskała szczególne znaczenie przy rehabilitacji osób po zakażeniu COVID-19. Fizjoterapeuci pracują z pacjentami nad optymalizacją funkcjonowania układu oddechowego poprzez skorygowanie istniejących zaburzeń wzorca oddechowego oraz poprawę wydolności ogólnej organizmu.
W ramach projektu „Kompleksowa profilaktyka, diagnostyka i leczenie nowotworów oraz chorób układu oddechowego mieszkańców Płocka i powiatu płockiego”. dla mieszkańców Płocka i powiatu płockiego, sierpeckiego i gostynińskiego prowadzone są w wybrane soboty darmowe rehabilitacje oddechowe. Konsultacje odbywają się w godzinach 9-14 w punkcie CM Medica w Galerii Atrium Mosty w Płocku.
Zapisy na rehabilitację oddechową : tel. 22 431 23 50
Harmonogramy przyjęć publikowane są na stronie Programu, jak również informacje można uzyskać pod wskazanym numerem telefonu. AKTUALNOŚCI | Zdrowie dla Płocka (pib-nio.pl)
Do pobrania
Aplikacja na telefon „Gimnastyka oddechowa IPF”. Pobierz
Linki
Zachęcamy do zapoznania się z poradnikiem „Wsparcie w samodzielnej rehabilitacji po przebyciu choroby związanej z COVID-19” opracowanym przez WHO i powstałym w wersji polskiej dzięki wsparciu Krajowej Izby Fizjoterapeutów.
Zachęcamy do zapoznania się z artykułami dot. rehabilitacji oddechowej Pani Agaty Gładzkiej, Kierownika Samodzielnej Pracowni Rehabilitacji w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc.
Zapraszamy do zapoznania się z artykułami Pani mgr Agaty Gładzkiej dotyczącej rehabilitacji pacjentów z rakiem płuca.